Pięć kroków do wdrożenia systemu DMS
03.03.2021 - Transport publiczny, Zarządzanie projektami IT
Wdrażając system zarządzania zajezdnią (DMS) wielu przewoźników oczekuje efektów w postaci usprawnienia procesów oraz mniejszego nakładu pracy w zajezdniach. Choć korzyści oferowane przez system DMS są oczywiste, decydenci często mają obawy co do procedury jego wdrożenia. Uporządkowana strategia wdrożenia systemu i odpowiednia lista kontrolna zdecydowanie ułatwi osiągnięcie celu.
Ile czasu zajmuje wdrożenie systemu DMS?
Każde wdrożenie systemu DMS jest inne, tak jak różne są firmy, które przystępują do realizacji takiego projektu. Czynniki takie jak liczba i rozmiary zajezdni, wzajemne powiązania, dostępne zasoby oraz procesy realizowane w kilku zajezdniach mogą mieć znaczący wpływ na harmonogram wdrożenia systemu. Aspektem krytycznym są istniejące procesy. Jeśli na przykład wiele procesów zostało już zdigitalizowanych i zmapowanych przy wykorzystaniu wewnętrznych narzędzi, istniejące współzależności, metody i procedury muszą zostać uwzględnione i przeanalizowane przez dostawcę systemu oraz klienta. W tym zakresie klienci mogą skorzystać z wieloletniego doświadczenia PSI, kompetencji oraz opracowanych, gotowych modułów oprogramowania, co eliminuje konieczność modyfikacji lub definiowania szeregu specyfikacji.
Ogólnie rzecz biorąc realistyczny termin wdrożenia całkowicie nowego systemu lub rozwiązania zastępującego istniejące systemy to okres 1-1,5 roku.
Ile to oznacza pracy dla moich pracowników?
W idealnym scenariuszu firma wyznacza kierownika projektu DMS, który poświęca cały swój czas jego wdrożeniu. Doświadczenie pokazuje, że aby uniknąć opóźnień, należy poświęcić 75% czasu pracy wyłącznie wdrożeniu systemu DMS.
Dodatkowo powstają koszty organizacji i przygotowania szkolenia wewnętrznego dla kluczowych użytkowników, a także weryfikacji jego efektów oraz opracowania materiałów szkoleniowych. W tzw. gorącej fazie projektu, kluczowi użytkownicy powinni poświęcić zatem około 50% swojego czasu pracy wdrożeniu systemu – choć zapotrzebowanie może ulegać znacznym zmianom z tygodnia na tydzień.
Pięć kroków do wdrożenia Systemu Zarządzania Zajezdnią
Wdrożenie systemu DMS zwykle przebiega w pięciu wyraźnie wyodrębnionych etapach, choć w rzeczywistości niektóre z faz wdrożenia projektu zazębiają się ze sobą. Mimo to są one bardzo pomocne jako punkty odniesienia oraz lista kontrolna.
- Rozpoczęcie projektu
- Zaprojektowanie procesu i systemu
- Wdrożenie procesu i systemu
- Instalacja i szkolenie kluczowych użytkowników
- Uruchomienie i utrzymanie systemu
1. Rozpoczęcie projektu
- Spotkanie kick-off: Spotkanie kick-off obejmuje przedstawienie projektu, a także obszarów i funkcjonalności, których dotyczy wdrożenie. Celem takiego spotkania jest włączenie w projekt wszystkich pracowników od samego początku i zapewnienie ich zaangażowania. Po objaśnieniu wszystkich punktów agendy zebrania można przystąpić do omówienia pozostałych kwestii, co stanowi kamień milowy pierwszego etapu wdrożenia.
- Organizacja projektu: Ustalenie składu zespołu projektowego. Wyznaczenie kierowników projektu u klienta oraz u dostawcy. Określenie kluczowych użytkowników. Wyznaczenie niezbędnych specjalistów po stronie dostawcy systemu DMS. Ustalenie składu komitetu sterującego, który stanowi najwyższy poziom w organizacji projektu i podejmuje decyzje w razie wystąpienia sporów.
- Wspólne opracowanie podręcznika projektu: Opracowanie dokumentu określającego tryb współpracy w ramach projektu. Na co należy zwrócić uwagę? Gdzie znajdują się potrzebne dokumenty? Jak współpracujące strony zarządzać będą zmianami? Jak używane będą narzędzia zarządzania ryzykiem? Istotne jest, aby ustalić wszystkie te kwestie na jak najwcześniejszym etapie, aby uniknąć późniejszych nieporozumień.
- Opracowanie planu projektu: Plan projektu, obejmujący pięć ww. etapów, opracowany zostaje wspólnie przez klienta i dostawcę. Skomplikowany projekt można podzielić na kilka części, aby go uprościć.
2. Zaprojektowanie procesu i systemu
- Warsztaty w ramach podprojektów: Zebranie i omówienie wymogów dotyczących przedmiotowych obszarów. Zarejestrowanie i omówienie procesów oraz sposobów ich mapowania w ramach podprojektów (np. warsztat, dostawy).
- Zdefiniowanie docelowych procesów i mapowanie ich w systemie: Należy zadać sobie podstawowe pytanie: jak firma działać będzie w przyszłości? Aby odpowiedzieć na to pytanie, kierownicy projektu, developerzy oraz firma wdrażająca system DMS wspólnie oceniają, w jaki sposób najbardziej optymalnie przeprojektować procesy. W tym zakresie PSI oferuje klientom bogate doświadczenie oraz ogromną wiedzę branżową.
- Specyfikacje interfejsów i modyfikacji: Jak będzie wyglądać integracja podsystemów oraz interfejsy? Jak wygląda współpraca pomiędzy trzema stronami? Jako doświadczony dostawca usług, PSI może tu wesprzeć klienta w zarządzaniu podwykonawcami. Wdrożenie systemu DMS angażuje bowiem wielu podwykonawców, nad którymi generalny podwykonawca musi prowadzić skuteczny nadzór w celu zminimalizowania ryzyka dla klienta.
3. Wdrożenie procesu i systemu
- Konfiguracja aplikacji: Dostawca konfiguruje system i ustawia parametry zgodnie z indywidualnymi potrzebami klienta. Dzięki wielu istniejącym funkcjonalnościom i modułom oprogramowania PSI, proces ten można często skrócić, jeśli wymogi klienta na to pozwalają
- Wdrożenie interfejsów i modyfikacji: To kolejny atut PSI: dzięki dużej liczbie interfejsów zaimplementowanych do znanych podsystemów dostępnych na rynku, wiele systemów można zintegrować bez konieczności tworzenia nowych interfejsów. Na początek wykonywany jest import testowy. Pierwszy transfer danych często nie przynosi oczekiwanych rezultatów; jednym z powodów może być brak danych odpowiedniej jakości dostępnych w innych systemach, lub mogą one w ogóle nie być dostępne. Niezbędna może okazać się również zmiana określonych parametrów na potrzeby nowego systemu.
- Koncepcja migracji danych
- Warsztaty integracyjne: Dostawcy i klienci omawiają proces od A do Z, przechodząc krok po kroku przez poszczególne działy. Czy w teorii proces funkcjonuje prawidłowo pomiędzy poszczególnymi działami? Czy interakcja przebiega bez zakłóceń, czy niezbędne będzie stworzenie interfejsów pomiędzy poszczególnymi podsystemami? Czy konieczne jest przeniesienie danych na inny nośnik (konwersja nośników informacji)?
4. Instalacja i szkolenie kluczowych użytkowników
- Instalacja komponentów oprogramowania.
- Ogólny przegląd systemu dla kluczowych użytkowników: Szkolenie dotyczy obsługi interfejsów i systemu, a następnie przedstawia typowy przebieg procesu z wykorzystaniem danych dostarczonych przez klienta. W tym miejscu zalecamy również wspólne stworzenie tzw. „dużego obrazu” procesu (czyli mapy przyszłych procesów). Stanowi ona punkt wyjścia dla dalszej fazy projektu.
- Szkolenia uzupełniające: Szkolenia dotyczące interfejsu użytkownika oraz działania aplikacji.
- Transfer danych
- Test integracji: Test integracji przypomina warsztaty integracyjne, odbywa się jednak w rzeczywistych warunkach po dokonaniu migracji danych, zaimplementowaniu interfejsów, a także wprowadzeniu wszelkich modyfikacji programu. Test obejmuje wszystkie procesy w całej firmie.
- Deklaracja gotowości operacyjnej Ustalenie, czy można przystąpić do uruchomienia systemu online z perspektywy dostawcy oraz klienta. Jest to kamień milowy etapu wdrożenia systemu.
5. Uruchomienie i utrzymanie systemu
- Przeszkolenie użytkowników
- Uruchomienie systemu: Kamień milowy tego etapu
- Wsparcie online/utrzymanie systemu
- System zdalnego utrzymania i testowania (Remote Maintenance & Testing System, RMTS) zapewnia dostawcy dostęp do systemu klienta w dowolnym momencie oraz możliwość wykorzystania własnego systemu testowego w celu dokonania symulacji i szybkiego usunięcia błędów.
- Dobrze przeszkoleni kluczowi użytkownicy i elastyczny system DMS dostarczony przez PSI zapewniają klientowi wiele opcji konfiguracyjnych, w tym indywidualne dostosowanie kryteriów dyspozycji podczas pracy w zajezdni. To, czy system DMS działa prawidłowo we wszystkich wypadkach oraz jakie decyzje podjąłby doświadczony dyspozytor okazuje się dopiero w warunkach rzeczywistej pracy. Dzięki temu klient może dostarczać informacje do systemu na bieżąco, bez angażowania w ten proces dostawcy, jednocześnie stale optymalizując swój system. Zwiększa to również zadowolenie pracowników/użytkowników z systemu.
Jakie pułapki czyhają na nas podczas wdrażania systemu DMS?
Stara zasada mówi: lepiej zapobiegać niż leczyć. W przeszłości zdarzało się, że wdrożenia projektów DMS kończyły się niepowodzeniem lub ulegały znacznym opóźnieniom z powodu następujących błędów, których klient może łatwo uniknąć we współpracy z dostawcą:
- Niesprecyzowane cele
Przed przystąpieniem do wdrożenia projektu klient musi jasno określić jego cele. Należy zatem odpowiedzieć sobie na podstawowe pytanie: co chcemy osiągnąć dzięki wdrożeniu systemu DMS?
- Nadmierna złożoność
Kiedy wymogi są zbyt skomplikowane, zaprojektowanie procesów i systemu może okazać się bardzo czasochłonne. Liczba funkcji wdrażanych jednocześnie również może mieć wpływ na harmonogram realizacji projektu. Jeżeli na przykład wszystkie procesy (od działu handlowego do realizacji) mapowane są w DMS, projekt będzie bardzo złożony. W takim wypadku potrzebna jest wola wypracowania pewnego kompromisu po stronie dostawcy i klienta, w tym zrozumienie, że standardowe produkty nie mogą odzwierciedlać każdego indywidualnego procesu.
- Brak umiejętności zarządzania zmianami
Dopiero podczas realizacji projektu staje się jasne, czego tak naprawdę potrzebujemy. Często okazuje się, że nie jest to zgodne z wymogami zdefiniowanymi na początku. W takim wypadku należy wprowadzić zmiany, a do tego potrzebna jest umiejętność zarządzania zmianami oraz kreatywne myślenie po obu stronach w celu wypracowania optymalnych rozwiązań.
- Brak wspólnego języka
Należy dołożyć wszelkich starań, aby stworzyć dobrze skoordynowany zespół ze swoim dostawcą. Znalezienie wspólnego języka może zająć trochę czasu, a w różnych systemach informatycznych te same terminy często mają różne znaczenie. Podobnie personel IT i pracownicy produkcji mogą używać różnych słów oznaczających zasadniczo to samo. Wymogi zawarte w specyfikacji systemu należy zatem wspólnie szczegółowo omówić.
- Niewystarczająca jakość danych
Migracja danych może okazać się zadaniem skomplikowanym i czasochłonnym, jeśli jakość dostępnych danych jest niezadowalająca.
Co można zrobić, aby przyspieszyć wdrożenie systemu?
Przed przystąpieniem do realizacji projektu należy bardzo dokładnie przemyśleć cele wdrożenia systemu DMS i opracować dobry plan w formie strategii IT, która określi jakie działania zostaną podjęte i w jakim terminie. W tym celu należy uważnie przeanalizować stan obecny i na tej podstawie określić docelową ewolucję procesów w przyszłości.
Wewnętrzne dyskusje organizowane z odpowiednim wyprzedzeniem tworzą atmosferę zrozumienia i pozwalają wypracować wspólny pogląd na sprawy. Przed rozpoczęciem projektu wszystkie działy powinny razem omówić procesy, które mają na nie wpływ, a następnie osiągnąć porozumienie. Nie ma potrzeby, aby dostawca nadzorował ten proces, generując w ten sposób dodatkowe koszty; dzięki temu dostawca skupia się na swoich podstawowych zadaniach i poświęca czas na mapowanie oraz optymalizację docelowych procesów.
Należy również zapewnić niezbędne zasoby do wdrożenia systemu. Sukces projektu zależy od odpowiednio zmotywowanego kierownika projektu, który ma solidne wsparcie ze strony kierownictwa firmy. Kluczowi użytkownicy posiadający odpowiednią wiedzą techniczną oraz znajomość systemów IT i wzajemnych powiązań systemowych również przyczyniają się do szybkiego wdrożenia projektu. Tak samo działa (częściowe) zwolnienie pracowników zaangażowanych w projekt z ich codziennych obowiązków.
Korzyści wynikające z wdrożenia systemu PSItraffic/DMS
- Transparentność działania zajezdni
- Parkowanie i przydział pojazdów w czasie rzeczywistym w oparciu o system Qualicision
- Większa dostępność pojazdów
- Mniejsza liczba pojazdów rezerwowych
- Zoptymalizowane usługi utrzymania pojazdów (czyszczenie, piaskowanie, tankowanie)
- Ręczne, półautomatyczne lub w pełni automatyczne rozdysponowanie pojazdów
- Wykorzystanie standardowych interfejsów
- Integracja z systemem automatycznego zarządzania ruchem pojazdów (AVMS)
- Zintegrowany system kontroli jakości
Autor: Eric Nöh
Head of Sales Public Transport, PSI Transcom GmbH