UX design i SaaS: Przemysław Bogaczyk z PSI Polska

Przemek Bogaczyk to doświadczony Product Designer, który od ponad siedmiu lat pracuje w branży IT. Po godzinach edukuje – zarówno wykładając UX design na studiach podyplomowych, jak i przekazując swoją wiedzę podczas branżowych konferencji, czy na LinkedInowym profilu. W PSI Polska pracuje w dziale Central Function Technology. Zespół, którego jest częścią odpowiada za wizualizację koncepcji i przygotowanie warunków pod transformację PSI w kierunku SaaS. Obecnie wspiera również dział Discrete Manufacturing.

W krótkiej rozmowie Przemek opowiada m.in. o swojej pracy w PSI Polska, wyzwaniach związanych z rozwojem SaaSowego modelu produktu, a także szerzej, o zmianach na rynku w podejściu do UX designu w ostatnich latach.

Jesteś doświadczonym UX designerem. Jak wyglądały obowiązki osoby na tym stanowisku w momencie, w którym zaczynałeś swoją karierę, a jakie są one teraz?

Kiedy zaczynałem swoją pracę na tym stanowisku, UX design skupiał się głównie na projektowaniu interfejsów i prototypowaniu przy użyciu stosunkowo niewielkiej liczby narzędzi. Wówczas nieco mniej uwagi poświęcano też badaniom użytkowników, czy umiejętności współpracy z zespołami deweloperskimi i biznesowymi. Dziś rola UX designera jest znacznie bardziej interdyscyplinarna – obejmuje badania, analizę wielu danych, współpracę z programistami i interesariuszami, a także znajomość podstaw psychologii oraz biznesu.

Czym dokładnie zajmujesz się w PSI Polska i co należy do Twoich zadań na co dzień?

W mojej dotychczasowej karierze w PSI Polska pracowałem w różnych obszarach. Wspierałem m.in. proces wizualizacji koncepcji obsługiwania produktów w modelu SaaS, a od niedawna działam w zakresie UX z zespołem DMF (Discrete Manufacturing). Na co dzień w pracy uczestniczę w różnych etapach rozwoju produktu – od workshopów z interesariuszami, podczas których omawiamy nowe funkcje i tworzymy wstępne szkice, po szczegółowe projektowanie oraz współpracę z zespołem deweloperskim w fazie implementacji. Lubię również dzielić się swoją wiedzą – miałem okazję poprowadzić Lightning Talks o podstawach UX, co było dobrą okazją do wymiany doświadczeń.

W PSI zachodzi sporo zmian dotyczących m.in. podejścia do obsługi produktów. Czy mógłbyś o nich opowiedzieć?

Cały czas planujemy poprawiać czytelność i intuicyjność produktów, jednak kluczowym wyzwaniem w najbliższym czasie jest rozwój organizacji w kierunku SaaS. Przejście na model SaaS wymaga nie tylko technologicznego przekształcenia, ale również nowego podejścia do projektowania doświadczeń użytkownika (UX). Użytkownicy SaaS oczekują prostoty, szybkości i samodzielności, co może różnić ich od użytkowników tradycyjnych, lokalnych instalacji. Wybierają rozwiązania SaaS, ponieważ pozwalają one na łatwe uruchomienie systemu, elastyczność skalowania oraz brak konieczności długotrwałego procesu wdrożeniowego. Jeśli miałbym to w jakiś sposób usystematyzować, to do głównych wyzwań UXowych w kontekście tego modelu zaliczyłbym:

1. Samodzielność użytkownika
Interfejs powinien być maksymalnie intuicyjny, aby nawet nowi klienci mogli bez problemu poruszać się po systemie. Proces nauki korzystania z produktu powinien być w pełni zautomatyzowany – od wszelakich interaktywnych samouczków po kontekstowe podpowiedzi, które pomagają użytkownikom odnaleźć się w kluczowych funkcjach.

2. Łatwość konfiguracji i personalizacji
Każdy klient ma inne potrzeby, dlatego w modelu SaaS kluczowe jest stworzenie narzędzi umożliwiających łatwą personalizację, np. rozwijając moduły konfiguracyjne, które pozwolą użytkownikom dostosować interfejs i funkcjonalności do swoich potrzeb, bez konieczności angażowania działu wsparcia technicznego.

3. Skalowalność
Ogólnym celem SaaSu jest stworzenie produktu, który sprawdzi się zarówno w przypadku małych zespołów, jak i dużych organizacji. Wymaga to projektowania UX w taki sposób, aby system działał efektywnie przy różnym stopniu obciążenia – zarówno pod kątem liczby użytkowników, jak i ich zaawansowania technologicznego.

Warto dodać, że dobre doświadczenia użytkownika mogą mieć bezpośredni wpływ na wyniki biznesowe. Jednym z najważniejszych wskaźników jest retencja klientów – jeśli użytkownicy uznają system za trudny w obsłudze, rezygnują szybko, co generuje tzw. churn (przyp. red. – liczba klientów lub subskrybentów, którzy zrezygnowali z usług w danym czasie). Dlatego inwestycja w UX przekłada się na długoterminowe korzyści finansowe.
Podsumowując, naszą misją jest stworzenie produktu, który nie tylko odpowiada na potrzeby klientów, ale najlepiej gdyby je wręcz wyprzedzał. SaaS to ogromna szansa, ale i wyzwanie – dlatego kluczowym priorytetem jest nieustanne doskonalenie doświadczeń użytkownika, aby sprostać wymaganiom zarówno mniejszych firm, jak i dużych przedsiębiorstw.

Czy możesz rozwinąć temat samego SaaS? Dlaczego ten model jest obecnie tak istotny?

SaaS, czyli Software as a Service, to model dostarczania oprogramowania, w którym użytkownik korzysta z systemu za pośrednictwem internetu, bez potrzeby instalowania go na swoich urządzeniach czy utrzymywania infrastruktury IT. Wszystkie aktualizacje, utrzymanie produktu, czy zarządzanie serwerami odbywają się po stronie dostawcy usługi. Przykładami popularnych rozwiązań SaaS są narzędzia takie jak Gmail, Slack czy Zoom.

W modelu SaaS użytkownik płaci za korzystanie z systemu w modelu abonamentowym (np. miesięcznym lub rocznym), co przynosi wiele korzyści zarówno dla dostawcy, jak i klienta.
Z perspektywy klienta na pewno warto wymienić łatwość wdrożenia (brak potrzeby zakupu drogiej infrastruktury ani angażowania zespołu technicznego do instalacji), korzystanie z systemu z dowolnego miejsca, czy stałe aktualizacje. Natomiast dostawca uzyskuje wspomnianą już skalowalność oraz stabilne przychody.

Podążanie w kierunku SaaS jest naturalną odpowiedzią na zmiany w oczekiwaniach klientów i trendach rynkowych. Coraz więcej firm, niezależnie od wielkości, wybiera właśnie model SaaS ze względu na jego elastyczność i niskie bariery wejścia. W tradycyjnym modelu licencji klient często musiał ponosić wysokie koszty początkowe, co ograniczało dostęp do naszego rozwiązania dla mniejszych firm. SaaS natomiast umożliwia nam dotarcie zarówno do startupów, które potrzebują prostego i niedrogiego narzędzia, jak i do dużych organizacji, które oczekują skalowalnych rozwiązań. Ponadto model ten pozwala nam szybko reagować na potrzeby użytkowników, umożliwiając dodawanie nowych funkcji lub ulepszeń bez przerywania pracy.

Opowiedziałeś sporo nad czym obecnie pracujesz w PSI. A jakie wyzwania w ujęciu ogólnym stawia dziś rynek przed UX designerami?

Jednym z największych wyzwań, przed którym stają dziś UX designerzy jest projektowanie inkluzywnych interfejsów w coraz bardziej złożonym środowisku technologicznym. W miarę jak produkty cyfrowe docierają do coraz szerszego grona odbiorców musimy uwzględniać potrzeby różnych grup użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami, osób starszych czy użytkowników z różnym poziomem umiejętności technologicznych. Projektowanie inkluzywne to nie tylko obowiązek, ale również szansa na dotarcie do większej liczby użytkowników i budowanie bardziej pozytywnego doświadczenia.

Kolejnym wyzwaniem są dynamicznie zmieniające się oczekiwania użytkowników. Obecnie użytkownicy przyzwyczajeni do produktów takich jak TikTok, Netflix czy Uber, oczekują intuicyjnych, szybkich i spersonalizowanych doświadczeń. Design nie może być już tylko estetyczny – musi być funkcjonalny, kontekstowy i reagować na potrzeby odbiorców w czasie rzeczywistym. To wymaga od UX designerów głębszego zrozumienia psychologii użytkownika, jego kontekstu działania oraz projektowania doświadczeń, które są nie tylko praktyczne, ale także przyjemne.

Nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja (AI) i uczenie maszynowe (ML), również stawiają przed designerami nowe wymagania. Musimy teraz projektować interfejsy, które są w stanie komunikować się z użytkownikami w bardziej „inteligentny” sposób. Przykładowo, chatboty oparte na AI powinny dostarczać odpowiedzi w sposób naturalny i przejrzysty, a rekomendacje produktów czy usług muszą być trafne, jednocześnie pozostając transparentne dla odbiorcy. Równolegle rozwija się potrzeba projektowania dla wielu platform jednocześnie, w tym aplikacji mobilnych, urządzeń IoT, systemów VR/AR czy nawet wearables. Każda z tych platform ma swoje specyficzne ograniczenia i wymagania, a użytkownicy oczekują, że doświadczenie będzie spójne niezależnie od urządzenia, z którego korzystają.

Nieustanny rozwój technologii to także wyzwanie związane z tempem pracy. UX designerzy muszą być na bieżąco z trendami, narzędziami i oczekiwaniami rynku. Wdrażanie rozwiązań opartych na AI, obsługa nowych frameworków czy analiza danych z narzędzi analitycznych
to dziś standard w pracy projektanta. Co więcej, UX coraz bardziej łączy się z innymi dziedzinami, jak badania użytkowników (UX Research), analiza danych czy product management, co wymaga od designerów rozwijania szerokiego wachlarza umiejętności.

W jaki sposób Twoim zdaniem powinien rozwijać się współczesny UX designer? Skąd czerpać inspiracje?

Kreatywność można rozwijać przez eksperymentowanie z różnymi narzędziami i technikami, analizowanie przypadków z innych branż, a nawet kontakt z naturą. Ja osobiście czerpię inspirację z codziennych obserwacji użytkowników w ich interakcjach z różnymi produktami (nie tylko cyfrowymi), analizuję trendy w branży oraz uczestniczę w wydarzeniach i warsztatach UX-owych. Warto dodać, że w PSI Polska pracuje więcej świetnych specjalistów od UX i w ramach naszej grupy często wymieniamy się doświadczeniami, feedbackujemy swoją pracę, dzielimy inspiracjami – to również bardzo pomaga w codziennym rozwoju.

Poza dzieleniem się wiedzą wewnątrz firmy – wspomniałeś, że przygotowywałeś prelekcję w ramach Lightning Talks – udzielasz się edukacyjnie również po godzinach. Z jakich osiągnięć zawodowych jesteś szczególnie dumny?

W 2017 roku rozpocząłem swoją pracę w IT jako programista. Po roku odkryłem w sobie pasję do designu i cieszę się ze sprawnego przebranżowienia, którego dokonałem wchodząc do komercyjnego świata UX. Do dziś chętnie korzystam z deweloperskiego doświadczenia współpracując z zespołem i projektując interfejsy, które są zarówno użyteczne, jak i technicznie wykonalne (przynajmniej mam taką nadzieję).
Poza codzienną pracą w PSI Polska, mam przyjemność prowadzić zajęcia podyplomowe z Product Designu dla studentów. W 2023 roku byłem także jednym z prelegentów na konferencji UX-owej txb.digital, co było dla mnie miłym wyróżnieniem.