Blog PSI Polska

Ewolucja informatyczna firmy, czyli droga od ERP do MES

06.12.2017 - Zarządzanie produkcją

Ewolucja informatyczna firmy, czyli droga od ERP do MES

Dobre planowanie i harmonogramowanie produkcji w firmach produkcyjnych wydaje się być czymś naturalnym i oczywistym, jednakże rzeczywistość pokazuje, że bardzo często jest sporym wyzwaniem.

Potrzeby działu produkcji

Wiele współpracujących (a czasami nawet współzawodniczących) ze sobą działów przedsiębiorstwa chce tak konfigurować i wykorzystywać system ERP, aby jak najlepiej zaspokajać swoje potrzeby i wspierać procesy własnego działu. Firmy produkcyjne funkcjonują w świecie regulacji, podatków i rozliczeń. Oznacza to, że system ERP musi w poprawny sposób obsługiwać księgowość, rozliczenia i zarządzanie zasobami ludzkimi. Takie zorientowanie systemu ERP oznacza, że inne działy muszą czasem pójść na ustępstwa, jeżeli chodzi o jakość danych i funkcjonalność systemu. Niestety najbardziej pokrzywdzony w takiej sytuacji jest dział produkcji…

Gdy moduł produkcyjny w ERP już nie wystarcza

Moduły produkcyjne w systemach ERP są w stanie planować produkcję, wymogiem jest jednak to, aby były odpowiednio wdrożone i zasilane poprawnymi danymi. Tutaj jednak pojawia się pierwszy problem, ponieważ dobrze zaimplementowany moduł produkcyjny w systemie ERP wymaga włożenia wiele wysiłku zarówno ze strony firmy wdrożeniowej, jak i samego przedsiębiorstwa. Ta bariera dla wielu firm okazuje się bardzo trudna do przekroczenia.
Załóżmy jednak, że firma posiada sprawnie funkcjonujący moduł produkcyjny w ERP i jest w stanie poprawnie planować i prognozować produkcję. Pojawia się drugi problem, którego żaden system ERP nie jest w stanie uniknąć: planowanie produkcji to nie jest harmonogramowanie produkcji. Innymi słowy systemy ERP nie zostały stworzone do tego, aby w szczegółowy i dynamiczny sposób kontrolować procesy produkcyjne. Coraz szybciej rozwijający się rynek i rosnące wymagania klientów wymuszają na firmach ciągłe udoskonalanie harmonogramowania i kontroli produkcji. W pewnym momencie pracy z systemem ERP uderzamy w szklany sufit, a dotychczasowe narzędzie wydaje się być przestarzałe i nie spełnia naszych oczekiwań.

Czym wypełnić lukę między systemem ERP, a produkcją?

Luka pomiędzy planowaniem produkcji, a realnym wykonaniem na hali produkcyjnej może być zapełniona przez harmonogramowanie produkcji. Zakłada ono bardzo wysoki stopień szczegółowości procesów planistycznych i kontroli pojemności zakładu. Firmy produkcyjne bardzo szybko zdają sobie sprawę z istnienia tej luki i starają się ją w jakiś sposób wypełnić. Próba wypełnienia luki często obiera jedną z dwóch form: rozszerzenie modułu produkcyjnego w ERP lub zastosowanie zewnętrznego narzędzia kalkulacyjnego, czyli Excela.
Pierwsza ścieżka na początku wydaje się bardzo obiecująca, jednakże w świetle ogromnych kosztów wdrożenia modułu kontroli produkcji przez dostawcę systemu ERP oraz ogólnego niedoboru odpowiednich kompetencji konsultantów w tym zakresie na rynku, szanse powodzenia nie są duże. Drugie podejście posiada znacznie mniejszy próg wejścia i bardzo często na początku się sprawdza. Niestety tylko do czasu, o czym pisaliśmy w jednej z poprzednich publikacji (Planowanie produkcji w Excelu – wady i zalety).

Wszystkie drogi prowadzą do MES-a

Bardzo ważną rzeczą w przedsiębiorstwie produkcyjnym jest, aby we właściwym czasie podjąć mądrą decyzję w kontekście rozwoju rozwiązań informatycznych do kontroli produkcji. Doświadczeni dyrektorzy lub kierownicy produkcji wiedzą, że wybór systemu MES jest w pewnym momencie rozwoju firmy nieunikniony, ponieważ umożliwia skok ewolucyjny w stronę zarządzania w czasie rzeczywistym. Systemy zarządzania produkcją MES są od podstaw projektowane, aby w szczegółowy sposób przeprowadzać i wspierać procesy harmonogramowania, kontroli i śledzenia realizacji produkcji. Oznacza to, że posiadają one bardzo duże możliwości konfiguracji i dostosowania tak, aby jak najlepiej odzwierciedlać złożone procesy produkcyjne w przedsiębiorstwie.

Przepływ danych w systemie ERP i MES

Rozwiązanie najbliższe rzeczywistości

Rozwiązanie informatyczne klasy MES w odniesieniu do procesów przedsiębiorstwa jest najbardziej zbliżone do rzeczywistości w swoich danych i funkcjach. Praca systemu w czasie rzeczywistym oznacza, że raporty postępu produkcji wpływają automatycznie na aktualny harmonogram. Dzięki temu czasy wykonania oraz uzyski są na bieżąco monitorowane, co pozwala dynamicznie przewidywać w harmonogramie daty zakończenia wszystkich zleceń powiązanych technologicznie lub wykonywanych na danym stanowisku. Innymi słowy, system MES można porównać do naczyń połączonych, gdzie każda decyzja lub zdarzenie niesie ze sobą realne konsekwencje.
W rezultacie system klasy MES na bieżąco dostarcza informacje na temat procesu produkcyjnego o dużej dokładności, co pozwala na analizę wąskich gardeł, optymalizację i dostosowanie harmonogramu do nieprzewidzianych zdarzeń, a także możliwość efektywnej poprawy jakości danych bazowych systemu ERP.

Najwyższa forma rozwoju – nowoczesny system MES

Pracownicy działów produkcji bardzo często przygodę z systemem ERP rozpoczynają na przegranej pozycji w porównaniu ze swoimi kolegami z działów księgowości, logistyki lub kadr. Istotnym jest, aby walkę o efektywne wsparcie swoich procesów rozegrać w odpowiedni sposób. Podążanie ścieżką rozszerzania ERP lub używania arkusza kalkulacyjnego niejednego dyrektora produkcji zaprowadziło w ślepy zaułek z powodu braku wystarczających możliwości tych systemów do obsługi złożonych procesów produkcyjnych. Dlatego też podjęcie decyzji o wdrożeniu systemu MES z modułem zaawansowanego harmonogramowania jest szansą na duże oszczędności czasu i pieniędzy oraz na sprawny dalszy rozwój.

Piotr Becela - PSI Polska

Autor: Piotr Becela
Konsultant, Systemy kontroli produkcji PSI Polska Sp. z o.o.


Piotr Becela specjalizuje się w planowaniu, harmonogramowaniu i raportowaniu produkcji. W pracy zajmuje się projektowaniem, testowaniem i wdrażaniem rozwiązań procesowych i funkcjonalnych dla klientów. Brał udział w projektach wdrożeniowych w Polsce oraz w Azji. Jednym z największych projektów jest wieloetapowe wdrożenie kompletnego rozwiązania do zarządzania produkcją w chińskiej fabryce pociągów w Qingdao.

Zobacz również:

Planowanie produkcji w Excelu: wady i zalety
System zarządzania produkcją PSI